Review article | International Journal of Research in Fine Arts Education 2024, Vol. 7(2) 39-52
İnsan Doğa Etkileşimine Eğitsel Bir Yaklaşım: Sanat Temelli Çevre Eğitimi
Bayram Dağlı ve Şeniz Aksoy
pp. 39 - 52 | Manu. Number: ugsead.2024.003
Published online: December 10, 2024 | Number of Views: 8 | Number of Download: 17
Abstract
ÖZET
1970’lerden itibaren dünya genelinde çevre eğitiminin gerekliliğine yapılan vurgu, 1990’lardan itibaren Finlandiyalı sanat eğitimcilerinin sanat eğitimi ve çevre eğitimini birleştirdikleri yeni bir anlayışa kayarak sanat temelli çevre eğitimini doğurmuştur. Doğa ile bağ kurmada ve güncel ekolojik zorlukların farkına varılmasında, sanatın bir anten işlevi gördüğü savunulmuştur. Çevre eğitiminde; doğa bilimlerine dayalı mevcut uygulamalar paralelinde konumlandırılmaya çalışılan bu anlayışta, katılımcıların duyu ve algılarını doğayı algılamalarına açık hale getirmeye yarayacak birtakım etkinlikler geliştirilerek çevresel bir duyarlılık oluşturmaya çalışılmıştır. 1995’le birlikte çerçevesi ortaya konulmaya başlanan bu yaklaşım süreç içerisinde bir takım sanat temelli etkinliklerle kuramsallaştırılmıştır. Sanat eğitimcisi Meri-Helga Mantere’nin bireylerin çevreleri ile bağ kurmalarını kolaylaştıracak öncü çalışmaları ile bir anlayış oluşturulmasına önayak olmuştur. Jan van Boeckel tarafından bu anlayış adı altında konumlandırılan üç uygulama örneği kuramsallaştırılarak uygulanmıştır. Bu araştırmada; sanat yapma, sanat eğitimi ve çevre eğitimi kavramları detaylandırılmış, sanat temelli çevre eğitiminin genel çerçevesi ortaya konularak Mantere ve van Boeckel tarafından uygulanan dört etkinlik örneği üzerinden incelenmiştir. Bu kapsamda araştırmanın bulguları doküman incelemesi yoluyla elde edilmiş, verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada, sanat temelli çevre eğitimi kapsamında uygulanan etkinlik örneklerinin bireyin doğa ile bağlantı kurmasında ve ekolojik zorluklara yönelik bir anlayış geliştirilebilmesinde yeni ve farklı eğitsel olasılıkları içerisinde barındırabilecekleri düşünülmektedir.
Keywords: Sanat eğitimi, çevre eğitimi, sanat temelli çevre eğitimi, doğa.
| How to Cite this Article? |
|---|
|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
| References |
|---|
|
Anderson, T. (2004). Why and how we make art with implications for art education. Art Education Policy Review, 105(5), 31-38. Anderson, T., & Guyas, A. (2015). Earth education, interbeing, and deep ecology. Studies in Art Education, 53(3), 223-245. doi:https://doi.org/10.1080/00393541.2012.11518865 Bentz, J. (2020). Learning about Climate Change in, with and through Art. Climatic Change, (162), 1595-1612. doi: https://doi.org/10.1007/s10584-020-02804-4 Coutts, G. ve Rusling, L. (2002). Design, environment and community art: What’s your problem?. Art Education, 52(6), 41-47. doi:https://doi.org/10.2307/3193978 Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2022, 27 Haziran). İklim şurası kararları. https://www.csb.gov.tr/iklim-surasi-nda-alinan-onemli-kararlar-bakanlik-faaliyetleri-34154 Demir, E. ve Yalçın, H. (2014). Türkiye'de çevre eğitimi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(2), 07-18. Dewey, J. (2021a). Deneyim olarak sanat (2. Baskı). (Çev. N. Küçük). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları. Dewey, J. (2021b). Deneyim ve eğitim (5. Baskı). (Çev. S. Akıllı). Ankara: ODTÜ Yayıncılık. Graham, M. A. (2007). Art, ecology and art education: Locating art education in a critical place-based pedagogy. Studies in Art Education A Journal of Issues and Research, 48(4), 375-391. doi: https://doi.org/10.1080/00393541.2007.11650115 Inwood, H. (2010). Shades of green: Growing environmentalism through art education. Art Education, 63(6), 33-38. doi: https://doi.org/10.1080/00043125.2010.11519100 IPCC, 2021: Summary for Policymakers. In: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Masson- Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S.L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M.I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J.B.R. Matthews, T.K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekçi, R. Yu, and B. Zhou (eds.)]. Cambridge University Press. IPCC, 2022: Summary for Policymakers [H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, M. Tignor, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem (eds.)]. In: Climate Change 2022: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, M. Tignor, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem, B. Rama (eds.)]. Cambridge University Press. Jokela, T. (1995). From environmental art to environmental education. In M. H. Mantere (Ed.), Images of the earth: Writings on art-based environmental education (s. 18-28). Helsinki: University of Art and Design. Jolly, L., Slattli, S., & Van Boeckel, J. (2017). Biology, art and sustainability. Artizein: Arts and Teaching Journal, 2(1), 1-19. Karakaya, E. (2016). Paris iklim antlaşması: İçeriği ve Türkiye üzerine bir değerlendirme. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 1-12. doi: https://doi.org/ 10.30803/adusobed.188842 Mamur, N. (2017). Sanat eğitiminde sürdürülebilirlik ve çevre eğitimi üzerine bir çalışma. Ege Eğitim Dergisi, 18(2), 774-794. doi: https://doi.org/10.12984/egeefd.315404 Mantere, M. H. (1992). Ekology, Environmental education and art teaching. In L. Piironen (Ed.), Power of images, (pp. 17-26). InSEA Research Congress:Association of Art Teachers, Helsinki. Mantere, M. H. (1995a). Foreward. In M. H. Mantere (Ed), Image of the earth: Writings on art-based Eenvironmental education, (s. 1-2). Helsinki: University of Art and Design. Mantere, M. H. (1995b). Tracking a course in the landscape of environmental education. In M. H. Mantere (Ed.), Image of the earth-writing on art-based environmental education (Trans. M. Barron). (pp. 3-12). Helsinki: University of Art and Design. Mantere, M. H. (1998). Art and the environment-an art-based approach to environmental education. In L. Rubinstein Reich (Ed.), Rapporter om utbildning-3 (pp. 30-35). Stockholm: Lararhogskolan. Milli Eğitim Bakanlığı (2022, Mart 15). İklim değişikliği eylem planı çalıştayı başladı. https://www.meb.gov.tr/iklim-degisikligi-eylem-plani-calistayi-basladi/haber/25556/tr Özdemir, O. (2007). Yeni bir çevre eğitimi perspektifi: "Sürdürülebilir gelişme amaçlı eğitim". Eğitim ve Bilim, 32(145), 23-39. Pachauri, S. (2012). Environmental education. New Delhi: Dorling Kindersley. Palmer, J. (2003). Environmental education in the 21st century: Theory, practice, progress and promise. New York: Routledge. Pohjakallio, P. (2010). Mapping environmental education approaches in finnish art education. Research in Arts & Education, 2, 67-76. doi: https://doi.org/10.54916/rae.118737 Schneller, A. J., Harrison, L., Adelman, J., & Post , S. (2019). Outcomes of art-based environmental education in the Hudson river watershed. Applied Environmental Education & Communication, 20(1), 19-33. doi: https://doi.org/10.1080/1533015X.20 19.1617805 Van Boeckel, J. (2009). Arts-based environmental education and the ecological crisis: Between opening the senses and coping with phychic numbing. In B. Drillsma-Wilgrom, & L. Kirstina (Eds.), Metamorphoses in children's literature and culture (pp. 145-164). Uusimaa: Enostone. Van Boeckel, J. (2014). At the heart of art and earth: An exploration of practices in arts-based environmental education. (Doctoral Dissertation) Retrieved from Aalto University publication series, 73/2013. Van Boeckel, J. (2017a). Artful empiricisim and improvising with the unforeseen: Two approaches in seeking understanding of nature through art. In S. Asikainen, C. Brites, K. Plebanczyk, L. R. Mijatovic, & K. Soini (Eds.), Culture in sustainability: Towards a transdisciplinary approach (pp. 144-160). SoPhi. Van Boeckel, J. (2017b). Practicing active non-activeness in the facilitation of arts-based environmental education. Acta Academiae Artium Vilnensis, 84, 69-81. Van Boeckel, J. (2022, Mayıs 10). I would still plant my apple tree. Groningen: Published on the Occasion of Inauguration as Professor Art and Sustainability at Hanze UAS. https://research.hanze.nl/en/publications/i-would-still-plant-my-apple-tree-on-earthbound-the-program-of-th Van Boeckel, J. (2017c). The world is breathing me: Introduction to Artizein Special on Art, Ecology and Education. Artizein 2(2), 1-10. Ylirisku, H. (2021). Reorienting environmental art education. (Doctoral Dissertation) Retrieved from Aalto University publication series, 9/2021. |
